Frenkie zoekende, sleutelrol Griezmann en 3-2-5: het nieuwe Barça van Koeman
Tegen Villarreal was het zondagavond eindelijk zover: de eerste officiële wedstrijd van FC Barcelona onder nieuwe trainer Ronald Koeman. El Submarino Amarillo werd zonder al te veel moeite met 4-0 terug naar huis gestuurd. VoetbalPrimeur analyseert hoe Koeman Barcelona naar zijn hand probeert te zetten.
Liever deze analyse bekijken? Check onze video hier!
Door Evert van Zoelen
In balbezit
Waar alle trainers sinds de komst van Pep Guardiola bij Barcelona voor een 4-3-3 systeem kozen, schopt Koeman het heilige huisje omver kiest hij voor een 4-2-3-1 opstelling. Busquets krijgt in het blok voor de verdediging gezelschap van Frenkie de Jong, die hiermee weer een vergelijkbare positie inneemt als bij Ajax en het Nederlands elftal. Het is de plek waar Koeman, zo liet hij al in diverse interviews voor zijn aanstelling bij Barcelona weten, Frenkie het liefst ziet spelen.
De Jong speelt naast Busquets als controleur. Bron: Ziggo Sport
Messi is door Koeman in het centrum geposteerd als een valse spits. Net als Coutinho net achter hem, heeft de Argentijn de ruimte om zich tussen de linies te bewegen en aan te bieden. Doordat Messi en Coutinho constant aan het zwerven zijn, is Barcelona vaak in staat om via hen een overtal rondom de bal te creëren.
Coutinho laat zich helemaal uitzakken om aan de bal te komen, Messi kiest ondertussen positie tussen de linies. Bron: Ziggo Sport
Om de open ruimte die Messi en Coutinho in het centrum achterlaten op te vullen, komt Antoine Griezmann vanaf de rechtervleugel naar binnen toe. Sergi Roberto gaat in die momenten hoger staan om het veld breed te houden aan de rechterkant.
Griezmann beweegt naar binnen om de spitspositie over te nemen, Sergi Roberto gaat hoger staan. Bron: Ziggo Sport
Waar Roberto aan de rechterkant hoger gaat staan, blijft Jordi Alba aan de linkerkant in een lagere positie staan. Dit zorgt ervoor dat de opbouw van Barcelona veelal over de linkerkant gaat - vergelijkbaar met hoe het Nederlands elftal speelde onder Koeman.
Opvallend is wel dat door de lage positie van Alba, Frenkie de Jong niet altijd in zijn gewenste ruimte aan de linkerkant van de centrale verdedigers kan uitzakken. Net als onder Ernesto Valverde en Quique Setién eindigt De Jong vaak in een hogere positie tussen de linies. Het was zondagavond duidelijk dat hij nog even zoekende is waar precies de ruimte voor hem ligt in dit systeem.
De toevoeging van Ansu Fati aan de linkerkant is een heel belangrijke. Het spel van Barcelona oogde de laatste jaren erg statisch, vooral omdat er erg weinig spelers met diepte zonder bal waren. Hierdoor had Barcelona wel vaak de bal, maar resulteerde dit niet altijd in daadwerkelijke kansen. Met de toevoeging van Fati aan het elftal beschikt Barcelona nu wel over een speler met diepgang in zijn spel.
Daarnaast lijkt ook Griezmann de boodschap van Koeman gehoord te hebben. De Fransman maakt tijdens de wedstrijd tegen Villarreal meermaals de loopactie achter de verdediging. Helaas merken zijn teamgenoten deze loopacties nog niet altijd op, waardoor het nog niet tot het gewenste resultaat leidde.
Dit alles bij elkaar opgeteld speelt Barcelona in balbezit vaak een 3-2-5-achtig systeem met veel spelers tussen de linies.
Barcelona in de 3-2-5 formatie met Griezmann, Messi en Coutinho tussen de linies. Bron: Ziggo Sport
Verdedigend
Ook verdedigend is de hand van Koeman duidelijk zichtbaar. Bij doeltrappen zetten Messi en Griezmann de centrale verdedigers vast. Fati dekt de rechtsback af en op het middenveld worden koppeltjes gemaakt. De linksback van Villarreal wordt vrijgelaten. Wanneer de bal die kant op gaat stapt, Roberto door.
Het drukzetten van Barcelona met Sergi Roberto die onderin beeld doorstapt op de linksback van Villarreal. Bron: Ziggo Sport
Wanneer Villarreal door de eerste druk heenkomt, zakt Barcelona terug in een 4-2-3-1 formatie. Messi is als spits vrijgesteld van zijn verdedigende verplichtingen, waardoor de centrale verdedigers van Villarreal relatief veel vrijheid hebben.
Als de linker centrale verdediger aan de bal komt, zet Griezmann met een booglijn druk om de pass naar de linksback af te schermen. De rechter centrale verdediger werd deze wedstrijd vrijgelaten.
Omdat het drukzetten van Barcelona nog niet helemaal gecoördineerd was, wist Villarreal hierdoor wel enkele keren de linksback vrij te spelen wanneer Griezmann druk zette op de centrale verdediger. Op deze momenten was het Busquets die zijn tegenstander los moest laten en de back moest opvangen.
Op het middenveld zelf werd vanuit koppeltjes gespeeld, in tegenstelling tot de zonedekking die vooral Valverde gebruikte.
Busquets, De Jong en Coutinho dekken allen een directe tegenstander af. Bron: Ziggo Sport
Een nadeel dat hierdoor wel zichtbaar werd, was dat wanneer de spits van Villarreal zich aanbiedt in het middenveld, de centrale verdediger van Barcelona moet doorstappen, wat ruimte creëert in de laatste lijn van Barcelona. Met een centraal verdedigingsduo dat niet bepaald meedoet om de medailles op de 100 meter sprint, kan dat tot problemen gaan leiden.
Lenglet stapt door, waardoor de buitenspeler van Villareal diep kan gaan in de open ruimte. Bron: Ziggo Sport
Omschakeling naar balverlies
Een laatste punt dat Koeman er duidelijk in wil krijgen bij Barcelona, is het direct druk zetten na balverlies. Net zoals we dat gewend zijn van Liverpool, of sinds kort bij PSV zien, sprinten de Barcelona-spelers meteen richting de bal wanneer deze verloren wordt. In de eerste helft gaat dit een aantal keer erg goed en wint Barça de bal hoog op de helft van Villarreal terug. Er zijn echter ook meerdere momenten dat de coördinatie in deze pressing ontbreekt en Villarreal er met gemak onderuit kan voetballen. In de tweede helft lijkt de pijp leeg, waardoor we dit nog maar sporadisch terugzien.
Conclusie
Harde conclusies trekken is voorbarig, maar het wordt vooral interessant om te zien hoe Koeman omgaat met tegenstanders die hun tactiek aanpassen aan de nieuwe stijl van FC Barcelona. Emery zette na rust Villareal neer in een 4-1-4-1 opstelling, waardoor het voor Barça al een stuk lastiger was om vrije spelers tussen de linies te bereiken. Voor Barça was natuurlijk wel de grote noodzaak er af met de 4-0 voorsprong bij rust. De eerste grote test wacht aanstaande zondag, als Koeman met zijn ploeg aantreedt tegen Sevilla.
Evert van Zoelen is analist voor het YouTube-kanaal TheNextManager, heeft voor tactiekwebsites- en bladen als Spielverlagerung, TrainersMagazine en Futbol Netradince geschreven en kijkt voor VoetbalPrimeur naar belangrijke wedstrijden.