Waarom PSV zelfs niet 'de kampioen van het trainen' was tegen Ajax
Ook in de tegenvallende Eredivisie-topper tegen Ajax kwam de achilleshiel van PSV aan de oppervlakte: de verdedigende organisatie van de Eindhovense club klopt niet. VoetbalPrimeur analyseert de 1-0 in de Johan Cruijff Arena.
Door Ruud Bijnen
Ajax speelde één van de minste wedstrijden van het seizoen, maar het was alsnog voldoende om PSV van zich af te slaan. De Eindhovenaren waren kansloos en nog belangrijker voor de komende weken: de verdediging van de nummer vijf van de Eredivisie oogde de hele wedstrijd zeer chaotisch. Onder andere Ryan Babel wist dit namens Ajax met uitstekende loopacties uit te buiten.
Het was duidelijk zichtbaar dat PSV zich in Amsterdam probeerde te organiseren in een 1-4-4-2 opstelling. De rijtjes van vier waren in de eerste twintig minuten een aantal keren duidelijk zichtbaar. Alléén het goed neerzetten van de verdediging is echter onvoldoende. De onderlinge communicatie, het begrip van wat er moet gebeuren als tegenstanders gaten proberen te trekken of van posities wisselen, ontbrak vrijwel volledig.
Goed georganiseerde defensies typeren zich vooral doordat de achterhoede op lijn speelt en de onderlinge afstanden gelijkmatig zijn. Deze basale zaken ontbraken tegen Ajax veelvuldig. Het gaf de Ajacieden telkens een voorsprong door achter de doordekkende of uitstappende spelers de geboden ruimte te pakken. In screenshot 1 is te zien dat de achterhoede wél compact staat in de breedte, maar dat het diepteverschil tussen de achterste en de voorste zes meter is. En dat terwijl er geen druk op de bal wordt gegeven. Een spits die het spel begrijpt, zal onmiddellijk de ruimte ingaan. Babel is in ieder geval al onderweg om de ruimte achter Daniel Schwaab te pakken.
De defensie van PSV staat niet op lijn. Er is een verschil van circa zes meter tussen Nick Viergever en Denzel Dumfries. Babel (in de blauwe cirkel) is onderweg om de ruimte achter Schwaab te benutten. Donny van de Beek staat ook klaar om de ruimte achter Dumfries in te gaan en Nicolás Tagliafico zou hetzelfde kunnen doen. Het PSV-middenveld staat verre van compact, over een breedte van circa 45 meter. Gakpo kan verder naar binnen komen. Had Dumfries zich wat laten zakken, dan zou ook Bruma verder naar binnen kunnen trekken om de ruimtes tussen de linies lastiger bespeelbaar te maken. (Bron: FOX Sports)
Als de verdedigende basis niet goed is, wordt het nog lastiger als een spits als Babel met overtuiging gaat bewegen. Gaten trekken deed Babel meerdere keren uitstekend. Zo ook bij het enige doelpunt van de wedstrijd. Ook daar gaat het mis met het voetballen van de achterste PSV-linie op lijn. Schwaab geeft meters ruimte weg, waardoor hij zijn tegenstander Babel moet achtervolgen in plaats van overdragen.
Babel - in de blauwe cirkel - krijgt opnieuw ruimte van Schwaab achter de verdediging (rode pijl onder in beeld, circa drie meter) om achter de verdediging te bewegen en een gat te trekken. Blijft hij ter hoogte van Viergever, dan is het voor Babel veel lastiger ruimte te pakken. De Duitser moet nu wel volgen. Daardoor valt een gat voor de opkomende Van de Beek. Viergever en Dumfries knijpen de ruimte dicht en de toegesnelde Promes kan vervolgens scoren. (Bron: FOX Sports)
Babel start vaak in de rug van de verste centrale verdediger. Dat is lastig in de gaten houden voor een verdediger. Als de defensieve man even niet kijkt, kan Babel uit zijn rug vertrekken en voor de tegenstander komen. Ook dat deed de nummer 49 van Ajax regelmatig. Hij kwam daardoor bij de eerste paal een paar keer dichtbij een doelpunt. In de 42e minuut deed hij hetzelfde buiten de zestien meter van PSV. Hij startte achter zijn tegenstander om ervoor te komen en de bal te vragen van de inspelende Tagliafico (zie screenshot 3). Het geeft hem net een metertje ruimte voor zijn tegenstander.
De verdediging van PSV staat uit positie. Er is opnieuw drie meter ruimte tussen Viergever en Schwaab in de lengte. Promes kan daar met een kaats van Babel - in de blauwe cirkel - direct vrijgezet worden voor het doel. Schwaab is om onduidelijke redenen weg uit de as en Dumfries staat vóór Promes. Babel stapt over de bal en Van de Beek kan doorlopen, terwijl Hendrix achter hem aan loopt. In de rode cirkels staan Schwaab en Boscagli met de richting waar ze beter hadden kunnen staan. (Bron: FOX Sports)
De positionering van de verdediging van PSV matig en niet logisch. Dat had ook met tien voorbeelden onderbouwd kunnen worden. Babel maakte efficiënt gebruik van de zwakte van de tegenstander en was bovendien explosief en overtuigend met het aanbieden en het trekken van gaten voor medespelers. Die combinatie en de snelheid waarmee de bal rondging, bood Ajax vele kansen in de eerste helft. Faber noemde zijn ploeg na afloop 'de kampioen van de training', maar het leek er nog niet op dat hij daarmee doelde in het trainen van de verdediging.