Waarom Ajax er álles aan moet doen om Van de Beek in Amsterdam te houden
Donny van de Beek wordt na de Champions League-kraker tussen Tottenham Hotspur en Ajax bewierookt in binnen- en buitenland. VoetbalPrimeur analyseert het optreden van de 22-jarige matchwinner in Londen aan de hand van slechts veertig seconden.
Van de Beek speelde uitstekend en was zeer belangrijk - niet alleen vanwege zijn doelpunt. Hij zorgde voor diepte en daarmee voor lengte van het speelveld. Ajax' nummer 6 staat altijd in positie voor de tweede bal, verovert ballen, gaat een-tweetjes aan en komt vaak in scoringspositie. In de 24e minuut liet hij met vijf balcontacten in veertig seconden nagenoeg alles zien waar hij goed in is.
In geel zijn de posities van Van de Beek zichtbaar, met daarbij de tijd. De blauwe lijn (die links bij Onana begint) laat de baan van de bal zien in Ajax' bezit. De witte strepen zijn voor Tottenham. Waar de balletjes staan, daar had van de Beek een balcontact. De blauwe nummers zijn de spelers van Ajax die de bal ook hadden in deze veertig seconden. Als André Onana start staat Van de Beek in positie 1, tijdstip 23:09.
De 24ste minuut begint bij Onana. De Ajax-doelman besluit onder enige druk de bal lang naar voren te spelen. Dusan Tadic vangt hem op, maar Davinson Sánchez pakt direct de bal af. Van de Beek ziet het, maakt het veld klein en komt vanaf links naar binnen (van positie 1 naar 2). Als de bal via Lasse Schöne heroverd wordt en bij Joël Veltman belandt, ontvangt Van de Beek voor het eerst de bal (positie 3).
Van de Beek staat opengedraaid en maakt gebruik van de ruimte voor zich. Hij dribbelt naar voren en houdt even in (positie 4), voordat hij Hakim Ziyech op rechts inspeelt. Van de Beek loopt uit de rug van zijn tegenstander weg, kijkt ondertussen drie keer voorwaarts om zich heen en komt vrij halverwege de helft van Tottenham. Ziyech passt de bal hard terug, Van de Beek ziet de ruimte aan de andere zijde en opent naar Tagliafico (positie 5, screenshot 1).
Van de Beek heeft net Ziyech ingespeeld, kijkt al doorlopend drie keer om zich heen en ontvangt de bal terug. Verdedigend staat Tottenham niet best met drie spelers om Ziyech heen. Daar profiteert Van de Beek van en hij kan rustig opendraaien naar linksboven waar Nicolás Tagliafico in beeld zal verschijnen.
Tagliafico zoekt Tadic, die op de rand van de zestienmeter van Spurs de bal vraagt. De spits wordt snel ingesloten door maar liefst vier tegenstanders en Van de Beek anticipeert daar slim op. Hij versnelt richting de kluwe tegenstanders rondom Tadic. Als de bal net veroverd is door Spurs-controleur Victor Wanyama staat Van de Beek al voor zijn neus.
Hij schiet de bal hard tegen de middenvelder aan (positie 6 in figuur 1) en de bal ketst in de voeten van Veltman. De rechtsback legt af op de naar binnen gekomen Ziyech. Ondertussen is Van de Beek alweer positie aan het zoeken in de as van het veld. Als de bal klaar ligt bij de linksbuiten, gaat Van de Beek diep en trekt in de as de zestienmeter in. Hij heeft intussen alweer drie keer om zich heen gekeken in voorwaartse richting (positie 7, screenshot 2).
Van de Beek zorgt voor de zeer belangrijke diepte in het spel. Terwijl nagenoeg alle tegenstanders naar de bal kijken, heeft hij de ruimte in de rug in aanvallend opzicht alweer gevonden. Het heeft twee doelen: dichtstbijzijnde tegenstander van Tagliafico wegtrekken en aanspeelbaar worden achter de verdedigende linie voor het doel. Ziyech (onder in beeld) heeft de bal en zal de vrijgekomen Tagliafico inspelen.
Van de Beek krijgt de bal niet, maar Ziyech opent naar Tagliafico die op links dichtbij de hoek van de zestienmeter de bal ontvangt. De hoofdpersoon komt vanuit de spits in de bal (positie 8). Door het constante rondkijken, weet hij dat Tadic achter hem komt en daarom stapt hij zijwaarts van de bal weg om direct diepte te zoeken en in scoringspositie de bal te ontvangen. Het enige wat ontbreekt aan de veertig seconden, is een doelpunt. Spurs-doelman Hugo Lloris pareert de poging van Van de Beek, die de bal ook had kunnen afleggen op David Neres (Screenshot 3). Het is het enige verbeterpuntje dat overblijft.
Tagliafico speelt even hiervoor de bal richting Van de Beek, die een overstapje doet. Tadic tikt vervolgens de bal tussen de verdedigers door en Van de Beek komt oog in oog met Lloris te staan. Hij besluit te schieten en niet voor te geven, waar Neres de bal voor het intikken had.
De veertig seconden in de 24ee minuut staan symbool voor de kwaliteiten van Van de Beek. Hij maakt achtereenvolgens de ruimte klein bij balbezit van de tegenstander, bouwt op, combineert, opent de ruimte, verovert de bal, zorgt voor diepte, maakt ruimte voor een ander en komt in scoringspositie. Met al deze handelingen laat hij zien dat hij van levensbelang is voor Ajax.
Vooral met zijn aanvallende loopacties maakt hij het veld langer door tegenstanders mee te trekken. Hij maakt daardoor ruimte voor anderen en weet zelf regelmatig te scoren. Ook in Londen kreeg hij de beste kansen door zijn fantastische oog voor de ruimte en gevoel voor timing. Er wordt veel gesproken over de transfers van Frenkie de Jong en Matthijs de Ligt, maar het is voor Ajax te hopen dat Donny van de Beek nog een seizoen in Amsterdam blijft voetballen.
Ruud Bijnen is als voetbalanalist werkzaam voor Almere City, bezig aan zijn master in coaching aan het Cruijff Institute en kijkt voor VoetbalPrimeur naar belangrijke wedstrijden.