Tactisch steekspel: waarom België ten onder ging tegen oerdegelijk Frankrijk
Een fantastisch avontuur is voor België ten einde. De ploeg van bondscoach Roberto Martinez kon geen vervolg geven aan de sterke wedstrijden in de poule en de knock-outfase. De Fransen hadden genoeg aan één doelpunt en gaan door naar de finale van het wereldkampioenschap (1-0). Hoe verliep de wedstrijd in tactisch opzicht en waarom trokken de Rode Duivels aan het kortste eind?
In de eerste helft speelt Frankrijk zoals we de ploeg van bondscoach Deschamps al het gehele toernooi kennen: oerdegelijk. De Fransen zetten geen druk vooruit, afgezien van de eerste minuten, omdat ze voorin de ruimte willen benutten met de snelheid van Antoine Griezmann en Kylian Mbappé. Op het middenveld worden alle ruimtes afgesloten. Met Blaise Matuidi – die op papier linksbuiten speelt – wordt het middenveld versterkt, dat met N'Golo Kanté en Paul Pogba al ware krachtpatsers kent. Deze driehoek is in staat ontzettend veel meters centraal op het veld af te dekken. Maar zonder de hulp van de Franse aanvallers lukt het niet: Olivier Giroud en Griezmann positioneren zich met als referentie respectievelijk Moussa Dembéle en Axel Witsel, de controleurs van België. Probeer daar maar eens doorheen te spelen.
Bijschrift: De aanvallers van Frankrijk zetten drie centrale verdedigers ‘buitenspel’ door als referentie de middenvelders te nemen. Kevin De Bruyne wordt geschaduwd door defensieve alleskunners als Kanté en Matuidi.
De ploeg van bondscoach Martinez laat zich niet in het mes lopen. De aanvallers van België zetten ook geen hoge druk, uitgezonderd van situaties waarin het met veel spelers kort bij de bal staat, maar vangen de Fransen rond de eigen helft op. Marouane Fellaini zorgt met zijn mandekking ervoor dat Pogba (de meest creatieve op het middenveld) niet aan de bal kan komen, terwijl controleurs Dembéle en Witsel de centrale as completeren. Omdat de Fransen de centrale ruimtes al het gehele toernooi als de beste afdekken kiest Martinez voor een dubbel plan: Hazard vanaf de buitenkant laten spelen, een positie waar je makkelijker aan de bal komt, en Fellaini, die hoog naast Lukaku speelt, anders positioneren. Hiermee ligt de focus zowel op de dribbel van Hazard over links als de hoge voorzet vanaf rechts. De dribbel van de aanvaller van Chelsea start vaak laag op het veld.
Bijschrift: Eden Hazard beleeft een succesvolle eerste helft met liefst 6 succesvolle dribbels. Toch beginnen en eindigen deze dribbels te ver van het doel. Dit is niet waar je hem aan de bal wilt hebben.
Martinez doorziet dat zijn ploeg het lastig heeft om de juiste voortzetting te vinden. Aan het begin van de tweede helft besluit hij Fellaini in de opbouw van een aanval van positie te laten wisselen met Hazard. Ook Dries Mertens komt in het veld, vrijwel direct na de openingstreffer van Samuel Umtiti, waardoor De Bruyne lager gaat spelen. Allemaal met hetzelfde doel: meer aanspeelbaarheid en balbezit centraal op het veld genereren om tot kansen te komen. Vanuit dat perspectief is het ook niet raar dat Fellaini later in de wedstrijd het veld zou verlaten. De Rode Duivels scoorden de doelpunten dit WK vooral vanuit open spel, na balbezit centraal op het veld. Een combinatie zoals de Fransen, zoals voorafgaand aan de grote kansen van Giroud (na een fabelachtig hakje van Mbappé) en Benjamin Pavard, is er voor de Rode Duivels niet bij.
Bijschrift: Centraal worden de ruimtes goed afgeschermd door de Fransen, waarna de Belgen vooral de bal zijwaarts brengen. De succesvolle dribbelaar, Eden Hazard, begint en eindigt zijn dribbels te ver van het doel. Vandaar de wissel in de tweede helft tussen Fellaini en Hazard.
Het lezen van een wedstrijd geldt voor een speler, maak zeker ook voor een coach. Deschamps reageerde op het strijdplan van Martinez: Pogba speelde vanuit de mandekking op Fellaini en De Bruyne kwam tussen kilometervreters als Kanté en Matuidi te spelen. Deschamps speelde met Matuidi in op de komst van Nacer Chadli als rechtsback en paste de wissel van Steven N’Zonzi toe, voor nog meer defensieve stabiliteit, nadat Yannick Carrasco in het veld kwam. Martinez had een prima plan tegen Brazilië. Ook tegen Frankrijk had hij een goed strijdplan voorbereid, maar hij werd afgetroefd door Deschamps. De Franse bondscoach is door een combinatie van het lezen van de wedstrijd en Franse degelijkheid zijn collega te slim af.
Bijschrift: Waar de Belgen niet in staat blijken om de ruimtes voor de defensie gesloten te houden, is dat juist grote kracht van de Fransen. Met alle wissels was Martinez op zoek naar meer aanspeelbaarheid in deze zones (vandaar Fellaini off), zonder resultaat. Franse degelijkheid wint.
Koen Bloks (26) is jeugdtrainer en oprichter van @LaptoptrainerNL. Voor VoetbalPrimeur kijkt hij naar de belangrijkste wedstrijden in binnen- en buitenland en probeert hij op een begrijpelijke wijze de theoretische kant van het voetbal te belichten.