Schreuder-opvolger Heitinga: echte manager, tactische twijfels bij Ajax-fans

Toen Heitinga in 2016 zijn voetbalschoenen aan de wilgen hing, ging hij direct verder als trainer in de jeugd van Ajax. Hij begon als assistent bij de beloften op De Toekomst, waarna hij verschillende jeugdteams coachte. In de zomer van 2021 maakte de oud-verdediger promotie: Heitinga volgde Mitchell van der Gaag, die doorschoof naar het eerste elftal, op.

Afgelopen zomer klonken er in de wandelgangen al geluiden dat Heitinga zou zijn gepolst voor een rol in de staf van Schreuder. Dat ontkende hij echter in gesprek met VoetbalPrimeur. "Voor mij is een plek bij Ajax 1 nog niet aan de orde geweest", zei Heitinga. "Ik heb dit niet gehoord. Ik weet dat ik samen met Gerry Hamstra, Klaas-Jan Huntelaar en Edwin van der Sar heb gekeken naar mijn eigen ontwikkeling. Voor mezelf vond ik het belangrijk om nog een jaar Jong Ajax te doen."

Dat jaar Jong Ajax verandert nu dus in een half jaar. Het was al de bedoeling dat Heitinga na de wedstrijd tegen FC Volendam zou toetreden tot de staf van het eerste elftal. Nu Schreuder ontslagen is, krijgt de voormalig Oranje-international zelfs tijdelijk de leiding.

Ajax and @JohnHeitinga have agreed on remaining head coach of Ajax 1 for the rest of the season.

Let’s do this, John! ❌❌❌

— AFC Ajax (@AFCAjax) February 2, 2023

'Weg der geleidelijkheid' abrupt afgebroken
Een jaar geleden kwamen Marc Overmars en Erik ten Hag in een documentaire van ESPN aan het woord over Heitinga. De twee zagen hun toenmalige collega voor 'de weg der geleidelijkheid' kiezen in zijn trainersloopbaan. "Het trainersvak is in deze tijd zo complex. Het is bijna niet te doen om een hele snelle weg af te leggen", stelde Ten Hag. "Dat kan wel, maar je ziet overal om je heen oud-topvoetballers verdrinken."

Door de crisis bij Ajax wordt de langzame weg omhoog van de oud-verdediger plots flink versneld. Dat kan een nadeel zijn voor Heitinga, die dit seizoen aanvankelijk dus wilde draaien bij Jong Ajax. Voor een beginnende coach is instappen in een onrustige omgeving natuurlijk verre van ideaal. Heitinga staat dus voor een grote uitdaging, maar dit biedt hem wel een kans om weer extra ervaring op te doen en zich te bewijzen op het hoogste niveau. Voor Heitinga heeft zijn aanstaande stap dus voor- en nadelen.

'Heitinga kan spelers goed raken'
Door zijn job bij Jong Ajax kent Heitinga een groot deel van de Ajax-selectie al. De oud-speler van de Amsterdammers werkte in de afgelopen anderhalf jaar ook nauw samen met het eerste elftal. Heitinga kan de kennismakingsperiode dus helemaal overslaan, zo bleek afgelopen weekend bij Excelsior al. De coach staat te boek als iemand die discipline heeft en vraagt, überhaupt veel eist van zijn spelers en met zijn hand op tafel durft te slaan. Dat is nu precies wat Ajax nodig lijkt te hebben. Er klinken stevige geluiden dat er eilandjes ontstaan binnen de selectie. Alleen een goede manager kan de neuzen weer dezelfde kant op krijgen.

Heitinga spreekt Ajax-talent Jaydon Banel op typische wijze toe

Heitinga wordt ook geroemd om zijn omgang met spelers, onder meer door Overmars. "Ik denk dat hij heel veel uit een speler kan halen. Dat komt wel sterk naar voren. Ook omdat hij zijn eigen geschiedenis heeft als speler op topniveau. Ik denk dat hij de spelers goed kan raken." Er klinkt soms echter wel kritiek op zijn tactische kwaliteiten. Het is echter moeilijk om daar nu over te oordelen, aangezien Heitinga bij Jong Ajax altijd met een wisselende selectie moet werken.

Al met al wordt het interessant om te zien hoe Heitinga de crisis bij Ajax wil bestrijden. Een groot deel daarvan ligt niet in zijn handen, aangezien het bestuurlijk ook een chaos is in Amsterdam. Heitinga beschikt over eigenschappen die nu keihard nodig lijken te zijn, al zal de oefenmeester zich op tactisch gebied moeten laten zien. Ook wordt dit überhaupt de eerste grote klus in de trainersloopbaan van Heitinga. En dat is er dus niet zomaar één.