Schreuder-exit bij Ajax: zo verliep zijn turbulente dienstverband in Amsterdam

12 mei 2022: de aanstelling
Na meerdere successeizoenen tekende Erik ten Hag bij Manchester United. In de zoektocht naar een opvolger kwamen de Amsterdammers uit bij Schreuder, die op dat moment nog werkzaam was bij Club Brugge. Schreuder, die tussen januari 2018 en de zomer van 2019 al assistent-trainer in Amsterdam was, tekende voor twee seizoenen, met een optie voor nog een seizoen, bij Ajax.

"We hebben er veel vertrouwen in dat hij de weg die wij met Ajax enkele jaren geleden zijn ingeslagen een goed vervolg kan gaan geven. Zowel in de Eredivisie als in de Champions League", zei algemeen directeur Edwin van der Sar destijds.

30 juli 2022: Johan Cruijff Schaal
In de voorbereiding wisselde Ajax overwinningen op SV Meppen (3-0), Lokomotiva Zagreb (3-0), RB Salzburg (2-3) en Shakhtar Donetsk (3-1) af met een harde nederlaag tegen Paderborn (2-5) en een gelijkspel tegen KAS Eupen (1-1). De eerste testcase stond na vier weken voorbereiding op het programma. In de strijd om de Johan Cruijff Schaal kwam PSV naar Amsterdam.

Schreuder verkoos onder de lat Jay Gorter boven Remko Pasveer. De jonge doelman beleefde een ongelukkige avond en PSV zegevierde met 3-5. Calvin Bassey, de verdediger waar Ajax 23 tot 26 miljoen euro voor neertelde, pakte bij zijn debuut rood, terwijl Schreuder Gorter na de Johan Cruijff Schaal weer naar de bank verwees.

Augustus 2022: wisselingen en muitende spelers
Ajax zag Ryan Gravenberch, Noussair Mazraoui, Sébastien Haller, Lisandro Martínez, Danilo, André Onana en Nicolás Tagliafico vertrekken. Eind augustus kwam daar de transfer van Antony naar Manchester United bij. Schreuder stelde na zijn ontslag rugdekking te hebben gemist. De clubleiding had hem verzekerd dat er vier spelers zouden vertrekken, in plaats van twaalf.

"Er zijn twee spelers weggegaan die niet in de planning stonden en daar moet je als trainer mee dealen", aldus Van der Sar donderdagavond na het ontslag van Schreuder. "Met de kwaliteiten die we hebben, moeten we in Nederland met attractief voetbal in de top kunnen spelen."

Schreuder kreeg er Steven Bergwijn, Bassey, Brian Brobbey, Owen Wijndal, Francisco Conceição, Jorge Sánchez, Florian Grillitsch, Lorenzo Lucca en Lucas Ocampos voor terug. Aan het einde van de transferperiode ontstonden binnen de spelersgroep de eerste haarscheuren. Mohammed Kudus en Edson Álvarez probeerden een transfer te forceren en trainden tijdelijk niet mee. Dat zorgde voor onvrede en irritatie bij hun ploeggenoten.

7 september 2022: eclatante Champions League-zege
Er leek geen vuiltje aan de lucht in Amsterdam. Ajax won zijn eerste vijf Eredivisie-duels eenvoudig. Rangers FC-thuis was de volgende test voor Schreuder als eindverantwoordelijke, die met vlag en wimpel slaagde. Ajax overrompelde de ploeg van Giovanni van Bronckhorst in eigen huis met 4-0. Aanwinst Bergwijn drukte zijn stempel op het duel met een doelpunt, terwijl de voorheen muitende Kudus en Álvarez eveneens voor een treffer zorgden.

4 oktober 2022: debacle in eigen huis
'Historisch pak slaag', klonk het in de Nederlandse media. Ajax had in de Johan Cruijff Arena met 1-6 van SSC Napoli verloren. De drie wedstrijden daarvoor werden, achtereenvolgens tegen Liverpool (2-1), AZ (2-1) en Go Ahead Eagles (1-1), ook al niet gewonnen. Het bleek de opmaat naar een aantal desastreuze maanden voor Schreuder.

16 oktober 2022: de woede-uitbarsting
Hoewel Ajax net met 7-1 van Excelsior had gewonnen, stond Schreuder halverwege oktober al onder druk. Een vraag over Brobbey, die ten koste van Kudus op de bank zat, raakt een gevoelige snaar. Daarbij schetste het journaille op het persmoment na de wedstrijd dat Tadic en zaakwaarnemer Milos Malenovic een vinger in de pap zou hebben gehad bij de zomerse transfers.

"Er wordt te veel onterecht stemming gemaakt. Kom met feiten, schrijf waarheden", liep Schreuder leeg. "Ik houd mijn mond niet meer, het is allemaal stemmingmakerij. Als iemand wat over mij vindt dan moet hij me bellen. Dan krijgt diegene de waarheid te horen, als een man. En als mensen denken dat ik in een softie ben, dan hebben ze nooit met me in de kleedkamer gezeten."

😤 Alfred Schreuder loopt he-le-maal leeg op de persconferentie… 😳

"Ik ben er klaar mee, ik houd m’n mond niet meer"

— ESPN NL (@ESPNnl) October 16, 2022

22 oktober: confrontatie met Blind
Ajax won met 1-4 bij RKC Waalwijk, al stond het bij rust nog 1-1. Na 45 minuten kwam het in de kleedkamer tot een hevige discussie tussen Schreuder en de inmiddels vertrokken Daley Blind. "Wat daar gebeurde tussen de trainer en mij, dat heeft veel veroorzaakt", verklaarde de 32-jarige verdediger later aan het Algemeen Dagblad.

"We speelden niet goed. Schreuder begon in de rust over dat ons druk zetten niet goed ging. Dat moest anders. What do you think?, vroeg hij aan een paar aanvallers. What do you prefer?, want Engels is de voertaal. Ik ben toen opgestaan en heb in die kleedkamer hardop gezegd: trainer, wees duidelijk en bepaal jij nou zélf hoe we het gaan uitvoeren! Er was emotie en zijn reactie was al even fel: You shut up! Shut your mouth and sit down!"

November 2022: reeks voor het WK
In november nam de druk op Schreuder verder toe. Een thuisnederlaag tegen PSV (1-2) werd opgevolgd door remises tegen Vitesse (2-2) en FC Emmen (3-3). Voor het eerst galmde 'Schreuder rot op' door de Johan Cruijff Arena.

11 november 2022: vertrouwen uitgesproken
Terwijl de internationals op het WK actief waren, sprak Van der Sar op de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering bemoedigende woorden voor Schreuder. Hij en Leen Meijaard, voorzitter van de raad van commissarissen, spraken het vertrouwen in Schreuder uit.

Januari 2023: positie onhoudbaar
In aanloop naar de Klassieker was het onrustig bij Ajax binnenskamers. De naar Bayern München vertrokken Blind plaatste in een uitgebreid interview zijn vraagtekens bij het functioneren van Schreuder, waarna Ajax tegen Feyenoord ternauwernood een punt uit het vuur sleepte. Op 26 januari werd de situatie tegen FC Volendam dermate explosief, dat de positie van Schreuder onhoudbaar werd. Het einde van Schreuder hangt samen met een historische, negatieve reeks voor Ajax. De laatste keer dat de Amsterdammers zeven competitieduels op rij niet wisten te winnen, was in het seizoen 1964/1965.