Deze drie zaken moet Oranje doen om alsnog kans te maken op de wereldtitel

Door Evert van Zoelen

De bezetting op het middenveld
Het spel van Oranje tijdens de eerste twee wedstrijden in Qatar is kleurloos te noemen de eerste twee wedstrijden. De ploeg van Van Gaal speelt de bal achterin rond en weet de weg naar voren niet te vinden. In de wedstrijd tegen Ecuador wist Oranje slechts één keer op doel te schieten.

De belangrijkste reden van deze kille cijfers: de bezetting op het middenveld. Van Gaal stuurde op papier drie middenvelders het veld in tegen Ecuador: Frenkie de Jong, Teun Koopmeiners en Davy Klaassen. Maar alleen in de openingsfase van de wedstrijd zien we deze drie spelers ook daadwerkelijk die ruimte bespelen.

De Jong wordt steeds geschaduwd en zakt daarom uit tussen of naast de verdedigers om aanspeelbaar te zijn, terwijl Klaassen vaak hoger positie kiest om bij te sluiten bij de twee spitsen. Dit zorgt ervoor dat de ruimte tussen het middenveld en de aanval van de tegenpartij niet bespeeld wordt.

Nathan Aké is in balbezit, maar kan de bal niet vooruit spelen. Niemand bij Oranje bespeelt de ruimte achter de aanvallers van Ecuador. Bron: NPO

Oranje voetbalt hierdoor erg traag. De centrale verdedigers (Aké, Virgil van Dijk en Jurriën Timber) kunnen de bal niet vooruit spelen, waardoor ze gedwongen worden om vooral breed of terug te spelen.

Daley Blind en Denzel Dumfries zullen zichzelf geïsoleerd voelen op de vleugels. Ook zij hebben er last van dat de bezetting op het middenveld vaak niet klopt. Het lukt Oranje vaak niet om de bal van de ene kant van het veld te verplaatsen. Dit maakt het Nederlandse spel veel te voorspelbaar voor tegenstanders.

Blind is in balbezit. Zijn afspeelmogelijkheden worden dichtgelopen en er is niemand die zich aanbiedt in de as van het veld. Dit zorgt ervoor dat Oranje de bal niet kan verplaatsen naar de andere kant van het veld en relatief eenvoudig wordt vastgezet. Bron: NPO1

Druk op de bal krijgen
Van Gaal kiest ervoor om Oranje te laten verdedigen vanuit een 5-3-2 formatie. De spitsen kiezen positie tussen de centrale verdediger en de back van de tegenpartij om zo de tegenstander te dwingen een gevaarlijke bal door de as te spelen. De middenvelders dekken hun directe tegenstanders kort en van achteruit wordt er doorgedekt als een aanvaller uitzakt. Speelt de tegenstander de bal naar de zijkant, dan wordt er doorgejaagd door de vleugelverdedigers van het Nederlandse elftal.

Deze manier van verdedigen is erg effectief gebleken. Ecuador wist in de eerste helft bijvoorbeeld vrijwel niets te creëren vanuit open spel.

Tegenstanders spelen echter steeds beter in op deze manier van verdedigen door Oranje. Ecuador koos er vrijdagavond voor om steeds een middenvelder uit te laten zakken. Klaassen werd hierdoor uit de as getrokken. Hij kon geen druk meer geven op de centrale verdediger met de bal.

Dit zorgt ervoor dat het voor Oranje erg lastig is om druk op de bal te krijgen. Alle afspeelmogelijkheden voor de speler met de bal worden afgedekt, alleen er is niemand die ook de speler aan de bal kan aanvallen. Oranje wordt hierdoor erg reactief. Komen de internationals in een volgende wedstrijd op achterstand, dan zal er een Plan B nodig zijn om meer druk op de tegenstander te krijgen.

Cody Gakpo en Steven Bergwijn dekken de ruimtes naar de vleugel af. Het middenveld is man-georiënteerd. De centrale verdediger van Ecuador heeft hierdoor geen directe afspeelmogelijkheden, maar er is ook niemand van Oranje die druk kan zetten op de bal. Bron: NPO1

Ruimte voor de teruggetrokken voorzet afschermen
Tijdens eindtoernooien is de nul houden vaak belangrijker dan zelf goed spelen. Immers, wanneer je geen doelpunten incasseert, kun je ook niet verliezen.

Oranje heeft de verdedigende organisatie aardig op orde wanneer de tegenstander de bal rond de middenlijn heeft. Maar als de tegenstander rond de Nederlandse zestienmeter komt, is het vaak de ruimte rond de penaltystip die open komt te liggen. De vijfmansverdediging zakt vaak terug tot de vijfmeterlijn, terwijl de middenvelders van Oranje nog te hoog staan of achter een directe tegenstander aanrennen. Zowel Ecuador als Senegal maakte hier al veelvuldig gebruik van door de bal terug te leggen in de ruimte die hierdoor openkomt.

De verdedigers van Oranje zakken terug, terwijl de middenvelders de ruimte rond de penaltystip niet dichtlopen. Ecuador kan hierdoor gevaarlijk worden vanuit een teruggetrokken voorzet. Bron: NPO1

Ecuador komt door via de rechterkant om vervolgens de bal laag voor te geven richting de penaltystip. De bal eindigt uiteindelijk op de lat. Bron: NPO1