De rode Ajax-cijfers: lege stadions schelen 40 miljoen, Marley-effect op komst?

30 september 2021 om 12:30

Ajax heeft deze week zijn jaarcijfers over het seizoen 2020/2021 gepubliceerd. De inkomsten zijn – na ruim een jaar voetballen in lege stadions – fors teruggevallen en Ajax verwacht ook over dit seizoen verlies te lijden. Toch lijkt het post-COVID-tijdperk met enig vertrouwen ingezet te kunnen worden. VoetbalPrimeur gaat dieper in op de Amsterdamse financiën.

Operationeel verlies van 33 miljoen
Het verhaal van Ajax is bekend: hoge bedrijfslasten, een voor Nederlandse begrippen dure salarishuishouding en financiële verplichtingen die nagekomen moeten worden, ondanks de weggevallen inkomsten. De omzet is vorig seizoen met ruim 37 miljoen euro gedaald – van 162,3 miljoen in 2019/2020 naar 125,2 miljoen vorig seizoen – maar de uitgaven zijn niet evenredig gekelderd: van 165,4 miljoen aan bedrijfslasten naar 158,3 miljoen, een verschil van slechts zeven miljoen. Het wegvallen van recette- en seizoenkaartinkomsten is een flinke streep door de rekening geweest voor Ajax, dat echter maar één medewerker minder op de loonlijst had dan in 2019/2020 (een verschil van 66 fte).

Positieve transferbalans
Dit operationele verlies – dat wil zeggen het verschil tussen reguliere inkomsten en uitgaven – van 33,1 miljoen euro kon nog enigszins gecompenseerd worden door prima resultaten op het transferfront. Ajax brak het eigen transferrecord voor Sébastien Haller en trok ook de portemonnee voor Mohammed Kudus, Davy Klaassen en Sean Klaiber. Daar staat echter tegenover dat (een deel van) de transferinkomsten voor Hakim Ziyech, Donny van de Beek, Sergiño Dest, Sven Botman en Lassina Traoré ook in het boekjaar '20/'21 zijn meegenomen. Met andere woorden: 60,5 miljoen om 86,1 miljoen, een positief resultaat van ruim 25 miljoen euro.

Zwarte cijfers-'streak' doorbroken
Het is een flink doekje voor het bloeden, maar dus niet genoeg om het operationele verlies in zijn geheel af te dekken. Na vier jaar op rij zwarte cijfers heeft Ajax weer eens verlies geleden, zoals het vorig jaar al voorspelde. De regerend Eredivisie-kampioen heeft hierdoor enigszins in moeten teren op het eigen vermogen, dat echter nog altijd 222 miljoen euro bedraagt. Ajax deed vorig jaar een beroep op de NOW-regeling (Noodmaatregel Overbrugging voor behoud van Werkgelegenheid) en verwacht ook over het huidige seizoen verlies te lijden: de coronaklappen zijn dus wel degelijk aangekomen in Amsterdam, maar het grootste gevaar lijkt – onder voorbehoud van een nieuwe COVID-golf – wel geweken.

Fans zijn weer terug
Een belangrijke inkomstenbron is namelijk terug van weggeweest. Hoeveel verschil volle stadions kunnen maken, blijkt wel uit de vergelijking tussen '19/'20 en '20/'21: Ajax harkte ruim veertig miljoen (!) euro minder binnen aan binnenlandse en internationale recettes, seizoenkaarten en business seats. Voor het terugbetalen van de seizoenkaarthouders was overigens al een potje opzijgezet, legde financieel directeur Susan Lenderink in februari al uit. Nogmaals: er kunnen in de tussentijd nog hele gekke dingen gebeuren. Maar zoals het er nu naar uitziet, kan Ajax dit seizoen weer in de buurt komen van het oude niveau op wedstrijddagen.

Marley-effect?
En misschien kan het onlangs geïntroduceerde Bob Marley-shirt voor een extra impuls zorgen? Ajax boekte vorig seizoen een opzienbarende miljoenenwinst op het gebied van merchandise, ondanks het tijdelijk sluiten van de fanshops. De club wijst het vorig seizoen gedragen derde shirt aan als belangrijkste oorzaak. 'Zo is met veel succes het Europese adidas-shirt geïntroduceerd', klinkt het. Dat de online fanshop onlangs meteen plat lag na het introduceren van het Marley-shirt, doet vermoeden dat we een vergelijkbaar effect kunnen verwachten.

Balans '20/'21: voorlopig elf miljoen in de min
De financiële toekomst lijkt er dus niet zo slecht uit te zien, al mag directeur spelersbeleid Marc Overmars nog aan de bak, met het oog op de transferbalans over dit seizoen. Ajax heeft een dure salarishuishouding en relatief magere tv-inkomsten en is veel afhankelijker van recettes dan buitenlandse clubs: als het internationaal mee wil blijven doen, zijn spelersverkopen dus van cruciaal belang. Voorlopig dreigt echter een negatieve transferbalans over dit seizoen: de uitgaande deals van onder meer Kjell Scherpen, Noa Lang en Jurgen Ekkelenkamp (in totaal 9,5 miljoen euro aan inkomsten) worden pas in het volgende boekjaar meegenomen, net als de inkomende transfers van Steven Berghuis en Mohamed Daramy (samen 20,6 miljoen).

(Hein Nooijens/VoetbalPrimeur)