Vier maanden Koeman: Nederlander moet vrezen voor toekomst bij 'kapot' Barça

16 december 2020 om 12:00
Laatste update: 16 december 2020 om 12:05

Bijna vier maanden zijn verstreken sinds Ronald Koeman het Nederlands elftal verruilde voor FC Barcelona. De Nederlandse trainer kwam in een Catalaanse storm terecht, die de laatste weken aan kracht wint door de slechte resultaten. Tijd voor VoetbalPrimeur om de balans op te maken.

De lokroep is op 19 augustus 2020 te sterk: Ronald Koeman verruilt Oranje voor Barcelona. Een droom komt uit voor de Nederlander, die grote successen vierde met het Dream Team van Johan Cruijff. Hij moet het Catalaanse blazoen oppoetsen na de historische 8-2 nederlaag tegen Bayern München.

Dat Koeman geen gemakkelijke opgave wacht, wordt meteen duidelijk. Barça heeft door de coronacrisis nauwelijks geld en van de gehoopte revolutie komt weinig terecht, al vertrekken met Luis Suárez, Ivan Rakitic, Arturo Vidal, Nelson Semedo en Arthur een handvol vertrouwde gezichten. Daar krijgt Koeman onder meer Miralem Pjanic en jongelingen Pedri, Francisco Trincão én Sergiño Dest voor terug. Ook Philippe Coutinho sluit weer aan. Gewenste versterkingen als Eric García, Georginio Wijnaldum en Memphis Depay blijven uit.

"Het was een zeer moedige beslissing van Koeman om bij FC Barcelona in te stappen op zo'n moeilijk moment, na de 8-2 nederlaag tegen Bayern, te midden van de economische crisis door de coronapandemie en met presidentsverkiezingen op komst", vertelt de Spaanse journalist Juan Manuel Díaz, die de club sinds 1995 volgt voor Diario SPORT. "Daar kwam nog een groot probleem bovenop: de toekomst van Lionel Messi was onzeker. Hij was en is al twaalf jaar de grote ster."

Koeman zorgt desondanks voor een frisse wind. Hij haalt de discipline aan, traint langer en zwaarder en ruilt het geliefde 4-3-3 systeem van Barcelona in voor een 4-2-3-1. Hij wordt gesteund door een prima start in La Liga. In de eerste twee speelrondes boekt Blaugrana ruime zeges op Villarreal (4-0) en Celta de Vigo (0-3). Niet Messi – die toch is gebleven ondanks zijn vertrekwens – maar toptalent Ansu Fati eist de schijnwerpers op.

El Clásico
Dat Barcelona nog een lange weg heeft te gaan, blijkt al snel. Sevilla is in Camp Nou niet minder en pakt een punt (1-1). Na de interlandperiode volgt op 17 oktober de eerste nederlaag, uit bij Getafe (1-0). Het worden slechts als haarscheurtjes gezien in aanloop naar El Clásico op 24 oktober. Aartsrivaal Real Madrid lijkt er een stuk beroerder voor te staan na nederlagen tegen Cádiz en Shakhtar Donetsk. Het wordt een desillusie: de Koninklijke wint met 1-3. Toch ontspringt Koeman de dans. "Over het algemeen was er steun voor Koeman na die nederlaag", zegt Díaz. "De wedstrijd werd beslist door een penalty van Sergio Ramos na vasthouden van Clément Lenglet. Die overtreding leidde tot felle protesten van Barcelona, want de inmenging van de VAR was zeer twijfelachtig."

El Clásico bewees dat Koeman niet schroomt om jonge spelers de kans te geven. Dest, Pedri en Fati begonnen in de basis. Dat oogstte lof, aldus Díaz. "Barça deed het goed. De nederlaag werd toegeschreven aan de fout van de arbitrage. Dat bracht het team uit balans", stelt de journalist, die aandacht heeft voor de moeilijkheden van de Nederlander. "De taak van Koeman is niet eenvoudig. De selectie is aan het einde van een cyclus en moet vernieuwd worden. Maar bij Barça eist iedereen dat het spel altijd goed is en dat er elk jaar titels worden gewonnen."

Barcelona is 'kapot'
Te midden van een bestuurlijke crisis, die leidt tot het vertrek van voorzitter Josep Maria Bartomeu, presteert Barcelona wisselvallig. In Turijn wordt Juventus verslagen (0-2), maar een kleine maand later gaat ook de tweede topper in de Primera División verloren. Atlético Madrid vergroot de zorgen van de Catalanen, die in de middenmoot blijven steken. Tot overmaat van ramp melden Sergi Roberto en Gerard Piqué zich in de reeds goed gevulde ziekenboeg, want onder meer smaakmaker Fati liep al een blessure op. Mundo Deportivo concludeert dat Barcelona 'kapot' is, daarmee niet alleen verwijzend naar de resultaten, maar ook naar de blessures en de penibele financiële situatie van de club.

"De nederlaag tegen Atlético had een ander effect dan die tegen Real", blikt Díaz terug. "Het was voor het eerst dat de waarschuwingslichten begonnen te knipperen. Barça verloor wéér van een directe concurrent, maar ook het spel was niet goed in het Metropolitano. De goal van Atlético viel na een enorme fout van Piqué en Ter Stegen. Het ontbrak aan intensiteit in de defensie, een hoog baltempo én diepgang op de vleugels. De geblesseerde Fati werd node gemist."

Slechtste start sinds 1987
Heel even richt Barcelona zich nog op met zeges op Dinamo Kiev (0-4), Osasuna (4-0) en Ferencváros (3-0). Maar na de pijnlijke nederlaag tegen Cádiz en de afstraffing tegen Juventus (0-3) slijpen de Spaanse media écht de messen. Koeman wordt een gebrek aan zelfreflectie verweten. 'Het zal toch wel iets met hem te maken hebben dat Barça twaalf punten achter staat op Atlético in La Liga, dat het in eigen huis de eerste plaats in de Champions League-poule verspeelt en dat het team nog steeds onherkenbaar is?', schrijft Marca over de Nederlandse trainer.

Door de nederlaag tegen Cádiz beleefde Barça zijn slechtste seizoenstart sinds 1987. Díaz beaamt dat Koeman zich in een storm bevindt. "Na die nederlaag laaide de kritiek echt op. Weer braken defensieve fouten de ploeg op. Ook bleek scoren weer een groot probleem. Het voetbal van Barça hapert tegen teams die zich ver terugtrekken. Koeman slaagt er niet in de zijkanten te benutten. En ook de nederlaag tegen Juventus was een klap. Het was al de derde nederlaag tegen een tegenstander van hetzelfde kaliber en Barça was extreem kwetsbaar. De ploeg had niet het vernuft en de persoonlijkheid om de tegenstander zijn wil op te leggen in eigen stadion."

Toekomst Koeman staat op het spel
En dus neemt de druk toe. "Barça wist niet hoe het tegen Juve moest spelen. Een deel van de media en fans vindt dat Barcelona moet terugkeren naar het 4-3-3 systeem", stelt Díaz. "Zoals gezegd: het werk van Koeman is moeilijk, omdat de selectie vernieuwd moet worden. Maar bij Barça worden altijd prestaties geëist. Zijn toekomst staat de komende maanden op het spel. De nieuwe president zal na de verkiezingen op 24 januari beslissen of hij Ronald tenminste tot juni zal houden."

Koeman en Barcelona zullen snel verbetering moeten tonen. Na de 1-0 zege op Levante van zondag is de achterstand op Atlético negen punten. In de achtste finale van de Champions League wacht met Paris Saint-Germain een nieuw topduel. Díaz benadrukt dat er verzachtende omstandigheden zijn, waar Koeman weinig schuld aan heeft. "Griezmann en Coutinho vinden het moeilijk om zich aan te passen aan de manier van spelen. En een nummer 9 ontbreekt om Luis Suárez te vervangen. Tot slot maken ook de vele blessures, vooral die achterin en die van Fati en Dembélé, het Koeman moeilijk om zijn ideeën en het 4-2-3-1 te implementeren."

"Aan de positieve kant: hij maakt optimaal gebruik van de energie en het talent van jonge spelers, zoals Dest Araújo, Pedri, Fati en Trincão", vervolgt Díaz. "Ronald moet nu de prestatiedrang en het vertrouwen aanwakkeren bij Ter Stegen, Piqué, De Jong, Busquets, Coutinho en bovenal Messi. Zij waren zeer aangeslagen na die belachelijke 2-8 tegen Bayern. Het is zijn uitdaging om de twee generaties te laten samensmelten in een elftal, dat ook de grootsten van Europa kan uitdagen. Dat is niet eenvoudig."

Krediet
Na vier maanden moet Koeman al vrezen voor zijn baan, al worden in Catalonië dus zeker ook de positieve zaken belicht. "Koeman is de held die Barcelona in 1992 de eerste Europa Cup bezorgde, met het Dream Team van Johan Cruijff", benadrukt Díaz. "Hij houdt van de stad. Daarnaast was hij zo moedig om in deze moeilijke situatie in te stappen. Dat alles geeft Koeman krediet, maar dat krediet is niet oneindig." Koeman kan zich wel spiegelen aan landgenoten Cruijff en Frank Rijkaard. Ook zij beleefden in 1991 en 2003 een dramatische start, maar vierden daarna grote successen.

(Teun Buis/VoetbalPrimeur)