Van de Beek staat voor debuut: dit zijn de vier opties voor hem bij United
Ruim twee weken na zijn miljoenentransfer van Ajax naar Manchester United, staat Donny van de Beek voor zijn debuut in de Premier League. Zaterdag treft hij met de Noord-Engelse club Crystal Palace, en VoetbalPrimeur onderzoekt wat de rol van Van de Beek gaat worden op Old Trafford.
Door Evert van Zoelen
Optie 1: Van de Beek op de bank
Na de hervatting van de Premier League in juni lijkt manager Ole Gunnar Solskjaer zijn ideale middenveld bij United te hebben gevonden. United speelt vanuit een 4-2-3-1-systeem met Matic en Pogba als controlerende middenvelders voor de defensie en Fernandes als 10. Vooral in balbezit is hier een erg duidelijke rolverdeling in. Tijdens de opbouw zakt Matic als meest verdedigende middenvelder uit naast de centrale verdedigers. De backs gaan dan erg hoog staan om een 3-1-5-1 veldbezetting te creëren (vergelijkbaar met de manier waarop Ajax onder Ten Hag speelt).
Matic zakt uit en de backs gaan hoger staan om een 3-1-5-1 veldbezetting te creëren
Matic is echt de verdedigende middenvelder, hij zakt uit naast de centrale verdedigers en bewaakt vanaf daar de restverdediging. Pogba staat als centrale middenvelder tussen Matic en Fernandes opgesteld. Omdat United veel over de vleugels speelt wordt Pogba weinig betrokken bij de eerste fase van de opbouw. Hij moet vooral de spitsen van de tegenpartij in het centrum binden om daarmee meer ruimte voor Matic en Lindelof aan de zijkanten te maken. Rond het zestienmetergebied van de tegenstander is er soms ruimte voor Pogba om loopacties te maken, maar over het algemeen blijft hij op die momenten naast Matic in positie om voor de controle te zorgen.
De Portugese smaakmaker Fernandes heeft een vrije rol als aanvallende middenvelder. Hij heeft de vrijheid gekregen van Solskjaer om te zwerven over het veld en loopacties te maken. Zo duikt hij de ene keer aan de zijkant op om daarna weer een diepte loopactie door het centrum te maken. In de 3-1-5-1 formatie staat Fernandes voornamelijk tussen het middenveld en de verdediging van de tegenpartij opgesteld om van daaruit gevaarlijk te worden.
De middenveld bezetting bij United waarbij Matic de meest verdedigende is, Pogba 'ertussen' gepositioneerd is en Fernandes zich tussen de linies van de tegenpartij opstelt
Doordat de speelwijze van United is afgesteld op de kwaliteiten van deze drie middenvelders is het een reële optie dan Van de Beek op de bank begint bij United en zich de basis in zal moeten knokken. Natuurlijk zullen de kansen, zeker tijdens de Champions League in oktober, november en december met veel wedstrijden in korte tijd, vanzelf gaan volgen voor de Oranje-international.
Optie 2: Van de Beek komt in de plaats van Matic
Een veelgehoorde optie die op het moment de ronde doet is dat Matic uit de basiself verdwijnt. Pogba zou dan zijn plaats als verdedigende middenvelder innemen en Van de Beek zou op de plek van Pogba gaan spelen.
De kans dat dit de vaste keuze van Solskjaer wordt is bijzonder klein.
Aan de ene kant valt dan de controle binnen het elftal weg. Zoals net genoemd is Matic steeds de meest verdedigende middenvelder die voor de controle moet zorgen. Dit is een rol die de Serviër op het lijf geschreven is, maar die veel minder aansluit bij de kwaliteiten van Pogba. De Fransman wordt vaak al verweten te aanvallend ingesteld te zijn voor de rol die hij nu heeft naast Matic. Wanneer hij de meest verdedigende pion wordt is er voor hem aanvallend gezien helemaal geen ruimte meer om loopacties te maken en kan hij zich weinig met het aanvallende spel bemoeien, terwijl hier wel zijn kwaliteiten liggen.
Daarnaast is het de vraag of Van de Beek rendeert op de positie van Pogba binnen de huidige tactiek. Van de Beek is namelijk een speler die juist in zijn kracht speelt wanneer hij loopacties kan maken, tegenstanders kan binden en de zestienmeter in kan komen. De wedstrijden dat Van de Beek bij Ajax of het Nederlands elftal als controlerende middenvelder gebruikt werd, werd er ook altijd ruimte gemaakt voor hem om wel deze loopacties te maken. Als hij in de rol gaat spelen die Pogba nu heeft valt deze vrijheid voor het maken van acties weg en moet hij veel meer vanuit de controle gaan spelen. Immers, United speelt met hele hoge backs. Dat betekent dat wanneer de middenvelders uit positie zijn ligt, er veel ruimte voor de tegenstander tijdens de omschakeling.
Van de Beek speelt voor Oranje tegen Wit-Rusland als controlerende middenvelder, maar krijgt dan wel de ruimte om loopacties te maken. Wanneer hij in de rol van Pogba zou gaan spelen zou hij dit niet kunnen doen
Een andere mogelijkheid zou dan nog zijn om Fernandes op de positie van Pogba te zetten en Van de Beek als meest aanvallende middenvelder te gebruiken. De rol van aanvallende middenvelder binnen de huidige tactiek van United is er eentje die Van de Beek op het lijf geschreven is. Hij kan bewegen naar waar hij maar wil, hij kan diep gaan, hij mag de 16 in komen, allemaal kwaliteiten die Van de Beek bezit. Het enige nadeel: de misschien wel beste speler van United staat al op die plek in de persoon van Fernandes en wanneer Fernandes naar de positie van Pogba moet, verliest hij weer zijn kracht. Aangezien United veel over de zijkanten speelt. komt de centrale middenvelder weinig in het stuk voor in de opbouw. Wanneer Fernandes hier gaat spelen zou dat inhouden dat United hem niet meer aan de bal krijgt. Iets wat geen optie lijkt voor Solskjaer.
Optie 3: Van de Beek als rechtsbuiten
Lijkt in eerste instantie een hele vreemde optie, maar wanneer nogmaals naar de tactiek van United gekeken wordt is dit wellicht de meest logische optie. In de 3-1-5-1 formatie van United gaan de backs heel hoog staan, wat ruimte creëert voor de buitenspelers om naar binnen te komen. Denk bijvoorbeeld aan de speelwijze van Ajax waar spelers als Ziyech en Promes ook niet aan de zijlijn blijven staan.
Van de Beek staat dus op papier opgesteld als buitenspeler, maar in balbezit kan hij naar binnen komen om een extra ‘10’ tussen de linies te worden. Dit brengt meerdere voordelen voor United. Aan de ene kant kan het middenveld van United intact gelaten worden met Matic, Pogba en Fernandes. Aan de andere kant zorgt het er ook voor dat Van de Beek in zijn kracht kan spelen. Hij komt als extra speler tussen de linies te spelen en heeft dan weer de mogelijkheid om loopacties te maken en de 16-meter in te komen. Met Fernandes als aangever kan Van de Beek loeren op de ruimtes in de verdediging, zoals hij bij Ajax ook deed.
Waarom dan als rechtsbuiten en niet als linksbuiten? Op linksbuiten staat Marcus Rashford geposteerd, een kind van de club met veel krediet en één van de betere spelers van United zal niet snel uit de basiself verdwijnen. Aan de rechterkant staat met Mason Greenwood een wat jongere speler die de concurrentiestrijd waarschijnlijk verliest van Van de Beek.
Een voorbeeld van de rechtsbuiten positie bij United: in plaats van helemaal aan de buitenkant te blijven staan is Greenwood naar binnen gekomen om zich naast Fernandes tussen de linies te positioneren
Optie 4: United gaat 3-2-4-1 spelen
Vergelijkbaar met de vorige optie: het middenveld van United blijft intact en Van de Beek wordt als rechtsbuiten opgesteld in een 4-2-3-1 formatie. Een nadeel van de 3-1-5-1 die United nu speelt is dat er in de omschakeling vaak weinig spelers achter de bal zijn. Dit zou nog wel eens verergerd kunnen worden als op rechts met Van de Beek nog een speler wordt opgesteld die niet in een vaste positie blijft staan maar steeds over het veld heen zwerft.
Een optie om hier meer balans in aan te brengen kan zijn om één van de backs lager te laten staan. Dit zal dan in principe de linksback Shaw zijn. Shaw vormt dan met Maguire en Lindelöf de achterste drie, met Pogba en Matic daar kort voor. Wan-Bissaka gaat hoger staan op rechts met Van de Beek en Fernandes tussen de linies en Rashford vanaf links. Martial blijft in de spits. Zeker tegen sterkere teams zou het voor United niet ongunstig zijn om iets meer zekerheid in te bouwen.
Op deze manier zou er voor Fernandes en Van de Beek nog meer vrijheid zijn om te bewegen tussen de linies en er zou meer ruimte voor Pogba zijn om bij te sluiten bij de aanval. Enige nadeel zou zijn dat de aanvallende kwaliteiten van Shaw niet meer (of in elk geval veel minder) tot hun recht komen.
Tottenham speelde afgelopen jaar eenzelfde tactiek met op rechts Aurier (1) die doorgeschoven is, Lucas (2) die naar binnen gekomen is. Alli (3) staat gepositioneerd in de linker halfruimte. Son (4) houdt het breed op links en Kane (5) blijft de diepe spits
Conclusie
Van de mogelijke opties lijkt optie 3 de meest logische optie: United hoeft niks aan de huidige tactiek te veranderen en alle spelers kunnen vanuit hun kracht blijven spelen. Bij de andere drie opties moet er tactisch iets aangepast gaan worden door Solskjaer, die zijn middenveld al gevormd lijkt te hebben.
Aan de andere kant kennen Engelse clubs altijd een lang seizoen wat dit jaar nog zwaarder gaat worden door de korte voorbereidingsperiode. Daarom is de kans groot dat we door het rouleren en blessures alle opties een keer voorbij gaan zien komen dit seizoen. De veelzijdigheid van Van de Beek in aanvallend opzicht stelt hem in staat in diverse rollen speelminuten te gaan maken op Old Trafford.