Geslaagd of mislukt: acht jaar Feyenoord-transfers onder Martin van Geel

De technisch directeur had zijn sporen al ruimschoots verdiend bij Willem II, AZ, Ajax en Roda JC toen hij in het voorjaar van 2011 De Kuip binnenstapte. Van Geel trof een topclub in verval aan: onder leiding van Mario Been had Feyenoord met 10-0 van PSV verloren en waren de Rotterdammers als tiende in de Eredivisie geëindigd, een historisch dieptepunt na de eeuwwisseling. Talenten als Georginio Wijnaldum, Leroy Fer en Luc Castaignos vertrokken en Been werd tijdens de voorbereiding op het nieuwe seizoen weggestemd door de spelersgroep.

2011/2012: Uitstekend
Een jaar later werd Beens opvolger Ronald Koeman echter gehuldigd in De Kuip. De Rotterdammers waren tegen alle verwachtingen in tweede geworden in de Eredivisie, mede dankzij twee invloedrijke huurlingen. Otman Bakkal werd door Van Geel opgehaald bij PSV en vormde met de opgebloeide Karim El Ahmadi en het aanstormende talent Jordy Clasie een ijzersterk middenveld. Manchester City-huurling John Guidetti zorgde voor de doelpunten. Eén minuscuul minpuntje: de transfervrij bij Excelsior opgepikte Guyon Fernandez kwam door toedoen van Guidetti niet aan de bak.

2012/2013: Twijfelachtig
Feyenoord handhaafde zich in de Eredivisie-top, ondanks een wisselvallige transferzomer. Graziano Pellè (Parma, gehuurd) en Daryl Janmaat (sc Heerenveen, transfervrij) bleken een schot in de roos en Lex Immers (ADO Den Haag, 8 ton) deed het naar behoren. De transfervrije Ruud Vormer (Roda JC), John Goossens (NEC), Joris Mathijsen (Málaga) en Mitchell te Vrede (Excelsior) kwamen echter nooit uit de verf in Rotterdam. Harmeet Singh (Valerenga), de transfervrije Wesley Verhoek (FC Twente) en Manchester City-huurling Omar Elabdellaoui bleken zelfs regelrechte miskopen.

2013/2014: Matig
Tijdens het derde Van Geel-seizoen leken Koeman en de zijnen klaar voor een aanval op de top: Pellè werd definitief vastgelegd, de spelersgroep bleef bij elkaar en talenten als Tonny Vilhena, Terence Kongolo, Jean-Paul Boëtius en Elvis Manu rammelden aan de poort. Van Geel haalde twee aanwinsten naar De Kuip, die echter geen van beiden voldeden: de transfervrije Otman Bakkal was over zijn hoogtepunt heen en Anderlecht-huurling Samuel Armenteros kon zijn draai ook niet vinden. Feyenoord moest aartsrivaal Ajax uiteindelijk wéér voor zich dulden.

2014/2015: Twijfelachtig
En toen kwam het WK... Janmaat, Martins Indi en Stefan de Vrij stegen in Brazilië boven zichzelf uit en vertrokken voor miljoenenbedragen naar het buitenland. Koeman had zich bovendien in de kijker gecoacht bij Southampton en nam Pellè mee voor elf miljoen. Van Geel kon voor het eerst serieus in zijn selectie investeren en trok de portemonnee voor Jens Toornstra (FC Utrecht, 3,5 miljoen), verloren zoon El Ahmadi (Aston Villa, 7 ton), Bilal Basacikoglu (sc Heerenveen, 3,5 miljoen) en Kenneth Vermeer (Ajax, 1 miljoen).

Toornsta en El Ahmadi bleken hun investering meer dan waard, maar Basacikoglu kon nooit overtuigen en Vermeer had ongekend veel pech met blessures. De overige deals van Van Geel pakten bar slecht uit. Spits Colin Kazim-Richards maakte meer ruzie dan doelpunten, de transfervrije routiniers Khalid Boulahrouz en Luke Wilkshire zakten door het ijs en doelman Warner Hahn werd voor de start van het seizoen al afgeschreven. Trainer Fred Rutten kon Feyenoord niet naar Europees voetbal loodsen en werd kort voor het einde van het seizoen ontslagen.

2015/2016: Voldoende
Giovanni van Bronckhorst nam het stokje over: hij kreeg voor ruim tien miljoen euro aan nieuwe spelers van Van Geel, grotendeels gefinancierd door de verkoop van Clasie (Southampton, 15 miljoen), Boëtius (FC Basel, 2 miljoen) en Manu (Brighton & Hove Albion, 1,2 miljoen). Van alle 'betaalde aankopen' voldeed Eric Botteghin (FC Groningen, 2,5 miljoen) prima en bleek ook Michiel Kramer (ADO Den Haag, 1,5 miljoen) een nuttige kracht. Simon Gustafson (BK Häcken, 1,5 miljoen) viel na een prima start ver terug, Renato Tapia (FC Twente, 1,5 miljoen) en Marko Vejinovic (Vitesse, 3,5 miljoen) hebben het nooit waar kunnen maken in De Kuip.

Op de transfervrije markt sloeg Van Geel echter een aantal cruciale slagen: routiniers Dirk Kuyt en Eljero Elia keerden terug in de Eredivisie. Mede onder impuls van de twee WK-finalisten richtte Feyenoord zich op na een reeks van zeven nederlagen op rij en pakte het de KNVB Beker, de eerste prijs in acht jaar tijd. Jan-Arie van der Heijden kwam gratis over van Vitesse: de linkspoot beleefde een moeizaam eerste seizoen, maar zijn revanche zou een jaar later komen.

2016/2017: Uitstekend
Feyenoord was namelijk uitgegroeid tot een bijna onverslaanbare voetbalmachine, met dank aan drie uitblinkende nieuwelingen. Doelman Brad Jones kwam gratis over van NEC en keepte het seizoen van zijn leven. Watford-huurling Steven Berghuis bloeide op na een mislukt Engels avontuur. Nicolai Jörgensen (FC Kopenhagen, 3,5 miljoen) maakte echter het verschil en groeide uit tot de beste aankoop uit het Van Geel-tijdperk. De Deen was in zijn debuutseizoen meteen goed voor 21 goals en veertien assists en Feyenoord werd voor het eerst sinds 1999 landskampioen.

2017/2018: Twijfelachtig
Een grote leegloop bleef echter uit: het kampioenselftal verloor alleen Elia (Basaksehir, 1,1 miljoen), Kongolo (AS Monaco, 15 miljoen), Rick Karsdorp (AS Roma, 14 miljoen) en de gestopte Kuyt. Van Geel besloot om eens flink uit te pakken en haalde voor ruim twintig miljoen een half basiselftal. De definitief vastgelegde Berghuis (6,5 miljoen) en de momenteel zwaar geblesseerde Ridgeciano Haps (AZ, 6 miljoen) bewezen hun waarde. Jerry St. Juste (sc Heerenveen, 4,8 miljoen) hield zich staande, maar presteerde niet spectaculair.

Verder kwam Sam Larsson voor 4 miljoen mee met St. Juste: de Zweed kreeg echter het beruchte 'Kuipvrees-etiket' opgeplakt en begon eind 2018 pas enigszins op stoom te raken. Sofyan Amrabat van FC Utrecht kostte ook 4 miljoen, maar is inmiddels met verlies verkocht aan Club Brugge. Jean-Paul Boëtius werd voor 1,5 miljoen teruggehaald van FC Basel, maar maakte zich ondanks een aardige start onmogelijk. Van Geel wist hem wél met winst aan FSV Mainz te verkopen. Robin van Persie kwam tijdens de winterstop terug in De Kuip en speelde een belangrijke rol in de bekerwinst, een welkome opsteker na een kleurloos Eredivisie-seizoen.

2018/2019: ?
De aankopen van dit seizoen verdienen uiteraard de tijd om zich te bewijzen, maar de eerste voortekenen lijken niet gunstig voor Van Geel. Verloren zoon Clasie heeft het niveau van zijn eerste Feyenoord-periode nog niet aan kunnen tikken. Luis Sinisterra (Once Caldas, 2 miljoen) en de transfervrije Yassin Ayoub (FC Utrecht) wachten nog op hun basisdebuut.

Conclusie:
Drie voldoendes tegenover vier matige scores, terwijl ook de balans van dit seizoen ongunstig uit lijkt te vallen. Martin van Geel heeft de afgelopen acht jaar een groot aandeel geleverd aan de wederopstanding van Feyenoord, met de langverwachte titel in 2017 als absoluut hoogtepunt. Zijn investeringen pakten echter niet altijd even gelukkig uit: tegenover succesvolle deals als die van Pellè en Jörgensen staan miskopen als Tapia en Amrabat. Het lijkt voor de Brabander afwachten aan welk aspect van zijn transferbeleid het meeste waarde wordt gehecht door het Feyenoord-bestuur.

Lees ook: 'Van Bronckhorst weg bij Feyenoord; positie Van Geel tegen het licht gehouden'