Zó ziet de Champions League 2.0 eruit: wat zijn de perspectieven voor Nederland?

29 april 2021 om 12:40
Laatste update: 7 december 2021 om 12:14

Nu de stofwolken na een roerige week zijn opgetrokken, kunnen we concluderen dat het voetballandschap gaat er na 2024 heel anders uitzien. In de schaduw van de mislukte Super League-revolutie heeft de UEFA een nieuwe opzet voor de Champions League, Europa League én Conference League afgekondigd. Wat gaat er veranderen en hoe zou Nederland hiervan kunnen profiteren? VoetbalPrimeur legt uit.

Zwitsers Champions League-model
De UEFA blijft trouw aan zijn roots: tijdens de vergadering in Montreux is er gekozen voor het zogeheten Zwitserse model, dat we al kennen uit de schaaksport. Het vertrouwde poulesysteem wordt na 2024 overboord gegooid. Het deelnemersveld wordt uitgebreid van 32 naar 36 en er wordt voortaan gebruik gemaakt van één grote ranking.

Elke deelnemer treft in de eerste fase van het toernooi tien tegenstanders: vijf keer thuis en vijf keer uit. Volgens L'Équipe wordt op basis van de UEFA-clubranking – een ranglijst op basis van de Europese prestaties in de laatste vijf seizoenen – bepaald welke clubs elkaar kunnen loten. In dat geval worden de 36 deelnemers verdeeld in vier groepen van negen: elke club loot in dat geval een x-aantal clubs uit iedere 'gewichtsklasse'.

Honderd extra wedstrijden
Hoe ziet het hoofdtoernooi er binnenkort uit? Na tien midweekse speelrondes wordt er dus één grote ranking opgemaakt. Zestien van de 36 clubs blijven over: de nummers 1 tot 8 plaatsen zich direct voor de achtste finales, de nummers 9 tot 24 spelen play-offs. De clubs gaan dan ook drukke maanden tegemoet. Volgens de huidige opzet worden er 96 wedstrijden gespeeld voordat de knock-outfase begint, na 2024 moeten dat er 180 worden, plus zestien play-offwedstrijden. Tot 2024 hadden Champions League-winnaars dertien wedstrijden per seizoen op de teller, daarna worden dat er zeventien of negentien.

De verdiensten voor de UEFA en de clubs zullen hierdoor de lucht in gaan. Ajax was dit seizoen al verzekerd van veertig miljoen euro voordat het Champions League-avontuur goed en wel begonnen was: na 2024 komt de startpremie waarschijnlijk op zeventig miljoen (!) uit, rekende Chris Woerts al voor. Immers: hoe meer wedstrijden, hoe meer tv- en streamingsinkomsten en hoe meer commerciële aantrekkingskracht.

Vier extra tickets: twee via clubranking, één via competitie, één via voorronde
De clubranking speelt ook een rol in de uitbreiding van het deelnemersveld. Twee van de vier extra tickets worden toegekend aan de hoogst gerankte clubs die zich niet via de eigen competitie voor de Champions League hebben geplaatst, maar wél op een Europese plek zijn geëindigd. Om een praktisch voorbeeld te geven: volgens de huidige clubranking en competitiestanden zouden dat Liverpool en Borussia Dortmund zijn.

Op het moment van schrijven staan de nummers negen en dertien van Europa buiten de top-vier in eigen land: Arsenal staat nog boven Dortmund in de clubranking, maar is in de Premier League slechts negende, kan ook geen FA Cup of League Cup meer winnen en zou dus buiten de boot vallen. De UEFA voorziet de grootste clubs dus van een reddingsboei als ze een keer een slecht seizoen hebben. Tenminste, als zij niet alsnog een eigen competitie beginnen...

Verder kan de nummer vijf van de landenranking – momenteel is dat Frankrijk – een extra Champions League-deelnemer afvaardigen. Het laatste extra ticket is via de voorrondes te verdienen. Momenteel zijn er vier kampioenen uit kleinere landen die via het 'champions path' het hoofdtoernooi kunnen halen, na 2024 worden dat er dus vijf. Goed nieuws dus voor subtop- en middenmootlanden als Tsjechië, Denemarken, Zwitserland, Schotland, Servië en Noorwegen. Kwalificatie via de landelijke competities blijft het uitgangspunt, benadrukt de UEFA.

De (mogelijke) gevolgen voor Nederland
Nederland plukt vooralsnog geen vruchten van de nieuwe opzet, tenzij het na 2022 naar de vijfde plek op de landenranking klimt. En waarom zou dat niet kunnen? Tegen die tijd komen de punten van het rampseizoen 2017/2018 te vervallen. In de virtuele stand van dat seizoen staat nummer zeven Nederland nog maar drie punten achter op Frankrijk en Portugal. Ajax staat momenteel zeventiende op de clubranking en kan na 2022 zelfs de Europese top-tien binnendringen. Als dat lukt, zou dat zomaar eens genoeg kunnen zijn voor een 'beschermde' Champions League-status, mocht Ajax geen kampioen worden in de Eredivisie.

Europa en Conference League
Ook het tweede en derde toernooi van Europa krijgen een Zwitsers sausje. De Europa League gaat komend seizoen van 48 naar 32 clubs en ook de Conference League zal in zijn debuutseizoen uit 32 clubs bestaan. Maar over drie jaar gaan deze toernooien dus alweer op de schop: ook de poulefases van de Europa League en Conference League worden ingeruild voor één grote eindstand.

Die overgang zal wel iets minder radicaal verlopen dan in de Champions League: in de Europa League zullen er acht speelrondes zijn, in de Conference League zes. De UEFA sluit niet uit dat er binnenkort ook in deze toernooien 36 clubs actief zijn, maar voorlopig wordt het deelnemersveld nog niet uitgebreid. Het is dus nog niet duidelijk of en in hoeverre de Nederlandse clubs profiteren van deze opzet.

Conclusie
Het Europese voetbal zoals wij dat al jarenlang kennen gaat een nieuwe fase in. De Champions League kreeg de laatste jaren het verwijt dat het zijn glans verloren had en dat toernooi te voorspelbaar was geworden: met deze vernieuwde opzet moet het weer nieuw elan krijgen. De prijzenpot groeit mee en de grootste clubs uit Engeland, Italië en Spanje lijken tóch binnenboord te blijven. De allergrootste clubs van Europa krijgen zelfs een extra vangnet, aangezien er binnenkort twee tickets via de clubranking uitgedeeld worden.

Bron: UEFA

(Hein Nooijens/VoetbalPrimeur)