Oorlog in de voetbalwereld: zes vragen en antwoorden over de Super League
De officiële aankondiging van een Super League met twaalf Europese topclubs zorgt voor een aardverschuiving in het internationale topvoetbal. Wat houdt het in en waarom gaat het deze kant op? Zes vragen en antwoorden.
Wat is de Super League?
Twaalf van Europa's grootste clubs zijn akkoord over een gesloten topcompetitie: Manchester City, Manchester United, Liverpool, Arsenal, Chelsea, Tottenham Hotspur uit Engeland, Real Madrid, FC Barcelona en Atlético Madrid uit Spanje en Juventus, Internazionale en AC Milan uit Italië doen mee.
De twaalf clubs willen uit de Champions League stappen en in plaats daarvan de Super League oprichten, een toernooi waarin ze los van de prestaties in eigen land elk jaar verzekerd zijn van deelname en de lucratieve televisiegelden niet met kleinere clubs hoeven te delen. De competitie moet plaats bieden aan twintig clubs, waarvan vijftien permanent. Deze week wordt de bekendmaking van drie extra clubs verwacht.
De eliteclubs maakten de geboorte van een Super League zondagavond officieel. Het wordt gezien als de aanzet tot de grootste revolutie in het Europese voetbal sinds het ontstaan van de Champions League dertig jaar geleden. Opvallend genoeg blijven de grootste clubs van Duitsland en Frankrijk voorlopig aan de kant. Bayern München en Paris Saint-Germain houden hun kaarten tegen de borst.
Hoe gaat zo'n competitie in zijn werk?
Het is de bedoeling dat aan de Super League twintig clubs gaan deelnemen: de vijftien clubs die de nieuwe competitie hebben opgericht en vijf clubs die zich hebben gekwalificeerd op basis van de prestaties in het voorgaande seizoen. De insteek van de deelnemende clubs is dat het startschot al in augustus van dit jaar klinkt.
De deelnemers gaan met elkaar de strijd aan in twee poules van tien clubs, met midweekse uit- en thuiswedstrijden. De top-drie van elke poule plaatst zich voor de kwartfinales. De clubs die als vierde en vijfde eindigen, gaan in play-offs strijden om de resterende twee tickets. De finale van de Super League moet eind mei worden afgewerkt.
Wat levert het de deelnemende clubs op?
De twaalf tot vijftien 'founding' clubs die de Super League mogelijk maken, kunnen rekenen op een startkapitaal van 3,5 miljard euro. De Amerikaanse bank JP Morgan heeft het geld vrijgemaakt. De oprichters verwachten met de Super League een bedrag van 10 miljard euro te generen in de periode dat de competitie loopt. Elke deelnemer krijgt bij de start in ieder geval 350 miljoen (!) euro. De winnaar ontvangt in totaal, dus inclusief de startpremie, 500 miljoen euro.
Hoe moeten we de Super League-plannen interpreteren?
Het is serious business, blijkt uit de statements van de deelnemende clubs. Maar het moment van de bekendmaking komt niet uit de lucht vallen: maandag presenteert de UEFA samen met de ECA, de belangenvereniging van topclubs uit het Europese voetbal, de nieuwe Champions League-opzet vanaf 2024. De eliteclubs uit Engeland, Spanje en Italië leggen daar nu een bom onder.
Alle deelnemende clubs hebben zich in de loop van de maandag teruggetrokken uit belangenvereniging ECA. Maar: het kan ook een staaltje 'powerplay' zijn om meer rechten en invloed te krijgen in het nieuwe Champions League-format. Het doel is meer zekerheid en meer geld. En dat kunnen de noodlijdende topclubs in deze coronatijden goed gebruiken.
Wat zijn de reacties?
Die zijn niet mals. De UEFA waarschuwt de clubs uit te zullen sluiten van Europees voetbal en de nationale competities. Ook mogen spelers van Super League-clubs mogelijk niet meer voor hun land uitkomen. Het Nederlands elftal zou in dat geval zonder Frenkie de Jong, Virgil van Dijk, Georginio Wijnaldum, Matthijs de Ligt, Stefan de Vrij, Donny van de Beek, Nathan Aké en Steven Bergwijn naar het EK gaan. Het UEFA-statement wordt gedeeld door alle nationale voetbalbonden, waaronder de KNVB.
Dat een 'rant' van Manchester United-icoon Gary Neville zondagavond viral ging, is veelzeggend over de gevoelens van veel voetbalfans over de Super League. "Het is pure hebzucht", zei Neville. "De eigenaren van de grootste clubs in dit land zijn bedriegers. Ze hebben niets te maken met voetbal in dit land. Geef ze puntenaftrek, laat ze degraderen en neem ze hun geld af." De reactie van Neville stond niet op zichzelf. Ook in toonaangevende kranten als L'Équipe en La Gazzetta dello Sport wordt het Super League-project met de grond gelijkgemaakt.
Plans for a European Super League would be very damaging for football and we support football authorities in taking action.
— Boris Johnson (@BorisJohnson) April 18, 2021
They would strike at the heart of the domestic game, and will concern fans across the country. (1/2)
La une du journal L'Equipe de ce lundi 19 avril : https://t.co/7OC1cUT87l pic.twitter.com/NKeRQzZZ8S
— L'ÉQUIPE (@lequipe) April 19, 2021
Wat betekent dit voor Nederlandse clubs?
Omdat de Super League een gesloten competitie is, ligt het gevaar op de loer dat nationale competities worden uitgehold. De Eredivisie wordt automatisch minder interessant als de beste club van Nederland niet meer deelneemt aan het grootste toernooi. Ajax is nergens bij betrokken en heeft zich bij monde van algemeen directeur Edwin van der Sar uitgesproken tegen een Super League.
"Ik ben er op zich niet bang voor dat Ajax mogelijk de Super League in wil. Maar als de wereld zich ontwikkelt, zullen mensen ook opnieuw naar hun kansen kijken", reageerde secretaris-generaal Gijs de Jong zondagavond bij Studio Voetbal. "Daarom is het zo jammer dat het voorstel van de Super League juist de solidariteit in Europa zo doorkruist."
(Ruben Winkels/VoetbalPrimeur)