79 van de 181,5 punten: Ajax grotendeels verantwoordelijk voor Europese opmars

13 december 2019 om 15:30
Laatste update: 10 december 2020 om 23:33

De groepsfases van de Champions League en de Europa League zitten erop en Nederland sluit 2019 af als nummer negen op de coëfficiëntenlijst. Een knappe prestatie, aangezien Nederland anderhalf jaar geleden nog de nummer veertien van Europa was. Tijd om de balans op te maken: welke clubs hebben de grootste bijdrage geleverd aan 'onze' opmars op de UEFA-ranking?

Eerst een korte uitleg van de coëfficiëntenlijst. Iedere Europese deelnemer verdient punten bij een goed resultaat. Kwalificatie voor de groepsfase en de achtste finales van de Champions League zijn genoeg voor vier punten. Daarna krijgt een club één bonuspunt voor iedere overleefde ronde. Een overwinning en een gelijkspel leveren respectievelijk twee punten en één punt op, ook in de Europa League. In dat toernooi kunnen pas in de kwartfinale extra bonussen verdiend worden.

De verzamelde punten van een land worden vervolgens gedeeld door het aantal Europese vertegenwoordigers. Ajax, PSV, Feyenoord, AZ en FC Utrecht haalden dit seizoen bijvoorbeeld 44 punten binnen voor Nederland. Wanneer dit puntentotaal gedeeld wordt door 5, blijft er een coëfficiënt van 8,800 over. De UEFA-ranglijst wordt bepaald door de coëfficiënten van de vijf meest recente seizoenen bij elkaar op te tellen.

Seizoen 2019/2020 - 44 punten (8,800)
De Champions League brengt de meeste punten in het laatje, bewijst Ajax. Nadat de ploeg van Erik ten Hag zich voor de poulefase kwalificeerde, kreeg het een bonus van vier Europese punten. De overwinningen op en remises tegen PAOK Saloniki, APOEL Nicosia, Lille OSC, Valencia en Chelsea leverden tien punten op: een totaal van veertien dus.

AZ overleefde drie Europa League-voorrondes én de groepsfase: na de winterstop mogen de Alkmaarders proberen om hun puntentotaal van 11,5 uit te breiden. PSV en Feyenoord haalden de poulefase, maar slaagden er niet in te overwinteren: zij sluiten af op respectievelijk 10,5 en 7,5. FC Utrecht speelde eind juli gelijk tegen Zrinjski Mostar en levert een bijdrage van 0,5 punt.

Seizoen 2018/2019 - 43 punten (8,600)
Nederland heeft echter halverwege het seizoen al meer punten dan in het droomseizoen 2018/2019, waarin Ajax voor verreweg het grootste aantal punten zorgde. De Amsterdammers openden hun Europese avontuur eind juli met een overwinning op Sturm Graz. Na zeges op de Oostenrijkers, Standard Luik en Dinamo Kiev én remises in Wallonië en Oekraïne stond Ajax in het hoofdtoernooi van de Champions League.

Vervolgens werd twee keer van AEK Athene en één keer van Benfica gewonnen. De Amsterdammers speelden bovendien gelijk in Lissabon en tijdens beide ontmoetingen met Bayern München. Het verloop van de knock-outfase is bekend. De opbrengst? 21 'wedstrijdpunten' en tien bonuspunten, bij elkaar dus 31 punten, het hoogste aantal van álle Champions League-deelnemers.

PSV verdiende zes punten met zijn twee overwinningen op BATE Borisov en de bijbehorende Champions League-kwalificatie. Vervolgens kwam het in de poule des doods terecht: de regerend landskampioen harkte nog twee extra punten binnen, na gelijke spelen tegen Tottenham Hotspur en Internazionale. Feyenoord, AZ en Vitesse sneuvelden al in de voorronde van de Europa League en waren samen goed voor de overige drie punten.

Seizoen 2017/2018 - 14,5 punten (2,900)
Over het seizoen 2017/2018 kunnen we kort zijn: dramatisch. Feyenoord en Vitesse vertegenwoordigden Nederland in de Europese hoofdtoernooien, maar konden geen Europese overwintering afdwingen. Dankzij die ene zege op Napoli hield Feyenoord zes punten over aan het Champions League-avontuur. Vitesse sprokkelde vier punten bij elkaar dankzij een zege op Olympique Nice en gelijke spelen tegen Zulte-Waregem en SS Lazio.

FC Utrecht rook in de laatste voorronde aan een sensatie tegen Zenit Sint-Petersburg, maar liep kwalificatie voor de Europa League pas in de verlenging mis. Het uitschakelen van Valletta FC en Lech Poznan leverde wel 3,5 punt op. Ajax vloog na twee remises tegen het eerder genoemde Olympique Nice uit de voorrondes van de Champions League en legde het twee keer af tegen Rosenborg, genoeg voor één schamel punt. PSV verloor twee keer van NK Osijek en bleef steken op de hatelijke nul.

Seizoen 2016/2017 - 45,5 punten (9,100)
Hoe anders was het in het voorjaar van 2017? Nederland beleefde dankzij Ajax het meest succesvolle Europese seizoen van de afgelopen jaren. De Amsterdammers beten zich in de voorrondes van de Champions League stuk op FK Rostov, maar denderden vervolgens richting de Europa League-finale en haalden liefst 24 punten binnen, meer dan de helft van de totale Nederlandse score.

FK Rostov bezorgde PSV namelijk ook een kater: de Russen speelden twee keer gelijk tegen de regerend landskampioen en veroordeelden PSV tot de laatste plaats in zijn Champions League-poule. De Eindhovense oogst bedroeg zes punten. Feyenoord kon een schitterende Europa League-zege op Manchester United geen vervolg geven en eindigde op vijf punten.

AZ overleefde knap twee voorrondes én een Europa League-poule met onder meer Zenit, maar kreeg vervolgens elf tegengoals in twee ontmoetingen met Olympique Lyon: goed voor 9,5 punt. Heracles Almelo struikelde tijdens zijn Europese debuutseizoen over Arouca en haalde één punt op: een half punt per gelijkspel tegen de Portugezen.

Seizoen 2015/2016 - 34,5 punten (5,750)
Nederland begon in 2015 met één extra Europese vertegenwoordiger aan het seizoen: Go Ahead Eagles degradeerde weliswaar uit de Eredivisie, maar mocht dankzij zijn prestaties in het Fair Play-klassement instromen in de eerste Europa League-voorronde. Het resultaat: één gelijkspel tegen Ferencvaros en 0,5 punt voor Nederland. Kowet hield wél Vitesse onder zich: de Arnhemmers moesten het doen met twee nederlagen tegen Southampton.

PSV groeide dankzij zijn Champions League-overwintering uit tot de Europese hofleverancier van het seizoen. Na een zege én een gelijkspel tegen Manchester United, overwinningen op VfL Wolfsburg en CSKA Moskou eindigde het avontuur met twee keer 0-0 en een onfortuinlijke penaltyserie tegen Atlético Madrid. De Eindhovenaren konden wel achttien punten bijschrijven.

Ajax stuitte in de Champions League-voorronde op Rapid Wien, eindigde in zijn Europa League-poule onder Molde FK en Fenerbahçe en kwam uit op acht punten. AZ overleefde de derde en vierde Europa League-voorronde, snoepte in de groepsfase nog vier punten van Athletic Bilbao af, maar eindigde onder FC Augsburg en Partizan Belgrado. Bekerwinnaar FC Groningen speelde gelijk tegen Slovan Liberec en Sporting Braga. De bijdrage uit Alkmaar en Groningen bedroeg respectievelijk zes en twee punten.

Conclusie
En zo komen we uit op 181,5 Europese punten sinds de zomer van 2015. Nederland presteert over het algemeen stabiel in Europa – met uitzondering van het rampjaar 2017/2018 – maar is wel erg afhankelijk van Ajax. De Amsterdammers zorgden voor 79 punten en waren daarmee goed voor ruim 43 procent van de Nederlandse totaalproductie.

PSV was in 2015/2016 de best scorende Nederlandse ploeg en komt uit op een bijdrage van 42,5. AZ overwinterde twee keer in de Europa League tijdens de voorbije vijf seizoenen en is goed voor 28 punten. Feyenoord droeg negentien punten bij: de rest kwam op naam van Vitesse (5,5), FC Utrecht (4), FC Groningen (2), Heracles (1) en Go Ahead Eagles (0,5).

Bron: Bert Kassies

(Hein Nooijens/VoetbalPrimeur)