Titelfavoriet Eredivisie: behoud Gakpo cruciaal voor PSV, Slot brengt rust
Het WK is achter de rug, wat betekent dat de tweede seizoenshelft in de Eredivisie voor de deur staat. Het gat tussen koploper Feyenoord en nummer vier AZ bedraagt slechts vier punten. VoetbalPrimeur kijkt in de glazen bol: welke clubs zijn om welke reden wél en géén titelfavoriet?
Feyenoord staat na veertien wedstrijden bovenaan met 33 punten. Ajax en PSV volgen met dertig punten, terwijl AZ met één punt minder op de vierde stek staat. Voor Feyenoord lonkt de eerste landstitel sinds 2017, voor PSV de eerste sinds 2018 en Ajax kan voor de vierde keer op rij kampioen van Nederland worden.
Waarom wordt Feyenoord wel/niet kampioen?
Wel: Slot brengt rust
Sinds Arne Slot aan het roer staat, is het rustig bij Feyenoord. Dennis te Kloese zet sinds het vertrek van Frank Arnesen als algemeen directeur ook het technische beleid uit. Slot moest een geheel nieuwe selectie samenstellen, maar na een korte aanpassingsperiode is het gaan lopen in Rotterdam. Tot dusver werd er alleen in Eindhoven van PSV verloren.
De enige keer dat Feyenoord kwetsbaar leek, was eind oktober tegen Fortuna Sittard (1-1) en Sturm Graz (1-0). Daarna gaf Feyenoord een goede reactie, terwijl Slot richting de buitenwacht altijd een helder verhaal had. 22 januari 2023 staat met rood omcirkeld. Als Ajax op bezoek komt kan Feyenoord aantonen écht klaar te zijn voor de eerste landstitel in zes jaar.
Niet: breedte selectie
Indien Feyenoord na de winterstop te maken gaat krijgen met veel schorsingen en blessures tegelijkertijd, is de selectie van Slot te klein om in mei aan het langste eind te trekken. Op dit moment zitten Mats Wieffer - opnieuw geblesseerd - en Noah Naujoks achter Quinten Timber en Orkun Kökcü, terwijl Feyenoord rechts voorin kwalitatief ook niet ruim in zijn jas zit.
Te Kloese speurt de markt af naar een controleur, al is het de vraag of die er in de winter komt. Hoewel alle posities dubbel bezet zijn, kan Feyenoord weinig kampioenswaardige vervangers inbrengen wanneer een vaste kracht wegvalt.
Waarom wordt Ajax wel/niet kampioen?
Wel: traditioneel sterke tweede seizoenshelft
Een uitzondering daargelaten, kent Ajax traditioneel een sterke tweede seizoenshelft. Het afgelopen seizoen werden de eerste vijf duels na de winterstop gewonnen, waarna er tot mei enkel van Go Ahead Eagles werd verloren. Een jaar eerder verloren de Amsterdam vanaf januari geen enkel Eredivisie-duel.
Kortom: als Ajax onder Alfred Schreuder die traditie weet voort te zetten, is het zeer aannemelijk dat de regerend landskampioen voor de vierde achtereenvolgende keer met de schaal in de handen staat.
Niet: intern gerommel
Achter de schermen is het onrustig bij Ajax, wat de resultaten niet ten goede komt. Aan de stoelpoten van Schreuder wordt gezaagd, clubicoon Daley Blind vertrekt hoogstwaarschijnlijk en het is onzeker of diens vader Danny Blind terugkeert in de raad van commissarissen. De laatste drie officiële wedstrijden werden niet gewonnen, met de 2-2 tegen Vitesse en 3-3 tegen FC Emmen als dieptepunten.
Ook moet Ajax nog rekening houden met een vertrek van Mohammed Kudus en Edson Álvarez. Het staat zo goed als vast dat de club er iets voor terughaalt, al is het de vraag of die nieuwelingen direct ingepast kunnen worden. Als Schreuder het tij na de winterstop niet weet te keren, kan Ajax afgeschreven worden voor de titel. De Amsterdammers openen met een uitwedstrijd tegen NEC, waarna in januari nog duels met FC Twente, Feyenoord, FC Volendam en Excelsior wachten.
Waarom wordt PSV wel/niet kampioen?
Wel: behoud Gakpo
Bij PSV hangt veel af van of Cody Gakpo: speelt hij ná januari nog in Eindhoven? Voormalig technisch manager John de Jong, die een vertrek van de buitenspeler afgelopen zomer wist te voorkomen, zei het treffend tegen Voetbal International. "Als we Cody ook nog zouden verkopen, hadden we net zo goed tegen onze concurrenten kunnen zeggen: Hier hebben jullie de schaal."
In Eredivisie-verband is Gakpo in 14 wedstrijden bij 21 doelpunten betrokken. Omgerekend is dat precies bij de helft van het totaal aantal goals. Alleen al zonder de treffers van Gakpo zou PSV zevende hebben gestaan in de winterstop. Mét Gakpo is PSV meer dan een serieuze kanshebber voor de eerste titel sinds 2017/2018.
Niet: toppersyndroom
PSV leek na zeges op Feyenoord (4-3) en Ajax (1-2) af te rekenen met het toppersyndroom, tot het in het laatste duel voor de WK-break misging tegen AZ (0-1). De Eindhovenaren treffen de drie concurrenten nog een keer in de tweede seizoenshelft. PSV sluit het seizoen zelfs af in Alkmaar. Van de laatste zeven onderlinge wedstrijden won PSV er slechts één, wat betekent dat de ploeg van Ruud van Nistelrooij de titelstrijd maar beter voor de laatste speelronde beslist kan hebben.
Voor de 4-3 eerder dit seizoen, won PSV acht keer op rij niet van Feyenoord. De laatste zege op Ajax dateert, de recente 1-2 daargelaten, van het najaar van 2018. Als PSV het wederom in de topduels laat liggen, moet het alle wedstrijden tegen de 'kleintjes' winnen om kans te maken op de titel.
Waarom wordt AZ wel/niet kampioen?
Wel: underdog
De druk zal niet bij AZ liggen. De Alkmaarders zijn outsider voor de titel en kunnen de aanval op de traditionele top-drie inzetten. In de eerste seizoenshelft heeft AZ aangetoond wisselvallig te zijn. Een overwinning op Ajax werd afgewisseld met een nederlaag bij RKC Waalwijk. In die zin moet de ploeg van Pascal Jansen na de winterstop constanter worden.
Niet: te weinig ervaring
Met Jordy Clasie en Bruno Martins Indi beschikt AZ over slechts twee spelers die ooit serieus hebben meegestreden om een landstitel. Veel vaste krachten bij de Alkmaarders zijn begin twintig en spelen hooguit twee seizoenen mee in de top van de Eredivisie. Mocht AZ halverwege de tweede seizoenshelft een serieuze kanshebber op de titel zijn, dan wacht Jansen, die zelf ook nog weinig ervaring op dit niveau heeft, de zware taak om zijn selectie bij de les te houden.
Conclusie
Feyenoord heeft momenteel van de traditionele top-drie het minst aan zijn hoofd. Uitgaande transfers worden deze winter niet verwacht, terwijl de club op het gemak op de transfermarkt kan zoeken naar een middenvelder. Bij Ajax staat wel veel te gebeuren, terwijl januari in Eindhoven in het teken van Gakpo zal staan. Dark horse AZ kan in de tussentijd geruisloos aan zijn selectie slijpen en bij de herstart van de Eredivisie de aanval kiezen.